Ung thư vú là loại ung thư bắt đầu từ mô vú. Nó có thể bắt đầu ở một hoặc cả hai bên vú.

Ung thư vú bắt đầu như thế nào?

Ung thư vú hầu như chỉ xảy ra ở nữ giới, tuy nhiên nam giới cũng có thể mắc ung thư vú.

Ung thư bắt đầu khi các tế bào bắt đầu phát triển ngoài tầm kiểm soát. (Để tìm hiểu thêm về cách ung thư bắt đầu và lan rộng, tìm hiểu Ung thư là gì?)

Hầu hết, khi được phát hiện có những khối u ở khu vực quanh vú, đa số các khối u đều lành tính. 

Các khối u lành tính ở vú là những khối tăng sinh bất thường, có thể sờ thấy hoặc phát hiện qua siêu âm và không di căn sang các cơ quan khác ngoài vú. Tuy nhiên, sẽ có một số loại khối u lành tính ở vú có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú ở phụ nữ.

Vì vậy, khi phát hiện bất kỳ khối u hay thay đổi nào ở vú đều cần đến ngay cơ sở y tế để xác định xem đó là lành tính hay ác tính (ung thư), và liệu nó có thể ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư trong tương lai hay không. Xem mục Các tình trạng vú không phải ung thư để tìm hiểu thêm.

Ung thư vú bắt đầu ở đâu?

Ung thư vú có thể bắt đầu từ các phần khác nhau của vú. Vú là một cơ quan nằm trên các xương sườn trên và cơ ở ngực. Cơ thể có một bên vú trái và một bên vú phải, mỗi bên chủ yếu bao gồm các tuyến, ống dẫn và mô mỡ. Ở phụ nữ, vú sản xuất và cung cấp sữa để nuôi trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Lượng mô mỡ trong vú quyết định kích thước của mỗi bên.

Ngực có nhiều phần khác nhau:

• Tiểu thùy (lobules) là các tuyến sản xuất sữa mẹ. Ung thư bắt đầu từ đây được gọi là ung thư tiểu thùy.
• Ống dẫn (ducts) là các ống nhỏ xuất phát từ tiểu thùy và đưa sữa đến núm vú. Đây là nơi thường gặp nhất để ung thư vú bắt đầu. Ung thư bắt đầu từ đây được gọi là ung thư ống dẫn.
• Núm vú (nipple) là lỗ mở trên da của vú, nơi các ống dẫn sữa gặp nhau và biến thành ống dẫn lớn hơn để sữa thoát ra ngoài. Núm vú được bao quanh bởi vùng da sẫm màu và dày hơn được gọi là quầng vú. Một loại ung thư vú hiếm gặp hơn có tên là bệnh Paget vú có thể bắt đầu từ núm vú.
• Mô mỡ và mô liên kết (stroma) bao quanh các ống dẫn và tiểu thùy. Một loại ung thư vú ít phổ biến gọi là u diệp thể tuyến vú (u phyllodes) có thể bắt đầu trong mô stroma.
• Mạch máu và mạch bạch huyết cũng được tìm thấy trong mỗi vú. Angiosarcoma nguyên phát của vú là một loại ung thư vú ít gặp có thể bắt đầu từ lớp lót của các mạch này.

Một số ít trường hợp ung thư bắt đầu từ các mô khác trong vú. Những loại ung thư này được gọi là sarcoma và lymphoma, và thường không được coi là ung thư vú.

Ung thư vú lan rộng như thế nào

Ung thư vú có thể di căn khi các tế bào ung thư xâm nhập vào hệ tuần hoàn hoặc hệ bạch huyết, sau đó di chuyển đến các bộ phận khác của cơ thể.

Hệ bạch huyết là một phần của hệ thống miễn dịch của cơ thể. Đây là một mạng lưới gồm các hạch bạch huyết (các tuyến nhỏ có kích thước bằng hạt đậu), ống dẫn hoặc mạch và các cơ quan cùng hoạt động để thu thập và vận chuyển dịch bạch huyết trong các mô cơ thể đến máu. Dịch bạch huyết trong các mạch bạch huyết là chất lỏng trong suốt chứa các sản phẩm phụ của mô và chất thải, cũng như các tế bào của hệ miễn dịch.

Các mạch bạch huyết mang dịch bạch huyết ra khỏi vú. Trong trường hợp ung thư vú, các tế bào ung thư có thể xâm nhập vào các mạch bạch huyết đó và bắt đầu phát triển trong các hạch bạch huyết. Hầu hết các mạch bạch huyết của vú chảy vào:

• Hạch bạch huyết dưới cánh tay (hạch bạch huyết nách)
• Hạch bạch huyết bên trong ngực gần xương ức (hạch bạch huyết vú trong)
• Hạch bạch huyết quanh xương đòn (hạch bạch huyết trên và dưới xương đòn)

Nếu các tế bào ung thư đã lan đến hạch bạch huyết, thì khả năng cao các tế bào đó đã đi qua hệ bạch huyết và lan rộng (di căn) đến các phần khác của cơ thể. Tuy nhiên, không phải tất cả phụ nữ có tế bào ung thư trong các hạch bạch huyết đều phát triển di căn, và một số phụ nữ không có tế bào ung thư trong hạch bạch huyết vẫn có thể bị di căn sau này.

Các loại ung thư vú

Có rất nhiều loại ung thư vú khác nhau. Loại ung thư được xác định bởi loại tế bào cụ thể trong vú bị ảnh hưởng. Hầu hết ung thư vú là ung thư biểu mô. Những loại ung thư vú phổ biến nhất như ung thư ống dẫn tại chỗ (DCIS) và ung thư xâm lấn là ung thư biểu mô tuyến, vì chúng bắt đầu ở các tế bào tuyến trong ống dẫn sữa hoặc tiểu thùy (tuyến sản xuất sữa). Những loại ung thư khác có thể phát triển trong vú, như lymphoma hoặc sarcoma, nhưng không được coi là ung thư vú vì chúng bắt đầu từ các tế bào khác của vú.

Ung thư vú cũng được phân loại dựa trên các loại protein hoặc gen mà mỗi khối u có thể sản xuất ra. Sau khi sinh thiết, các tế bào ung thư vú được xét nghiệm các loại protein gọi là thụ thể estrogen và thụ thể progesterone, và gen hoặc protein HER2. Các tế bào khối u cũng được quan sát kỹ trong phòng thí nghiệm để xác định cấp độ của chúng. Các protein được tìm thấy và loại khối u có thể giúp xác định giai đoạn của ung thư và các lựa chọn điều trị.